Wat je moet weten over circulaire economie en waar je als duurzaam ondernemer niet omheen kunt.

Deze week is de week van de circulaire economie #WeekvandeCE. Normakk besteedde hier in recente blogberichten al eerder aandacht aan. Iedereen heeft wel eens gehoord van upcycling of urban mining maar wat is dat nu precies? En wat betekent ‘product as a service’? In het kader van de week van de circulaire economie belichten we drie belangrijke concepten die deze nieuwe economie voortstuwen en waar iedere duurzame ondernemer mee te maken krijgt.

Product as a service

In 2017 tekenden 180 partijen in Den Haag het Nationaal grondstoffenakkoord, een afspraak tussen de overheid en het Nederlands bedrijfsleven. Het doel van deze afspraak is dat in 2030 de helft van de Nederlandse economie circulair moet zijn. Een van de verdienmodellen die hiervoor is ontwikkeld is het ‘product-as-a-service’ model. In dit model gaat het om het gebruik van materialen in plaats van het verbruik ervan. In de praktijk betekent het dat producenten gaan transformeren tot dienstverleners. Wanneer de producent de eigenaar blijft van zijn producten, kan hij zorg dragen voor een optimaal (her)gebruik. Per slot van rekening kent hij zijn product het beste en kan hij het zo ontwerpen dat geretourneerde producten optimaal hergebruikt worden. Een mooi voorbeeld is de samenwerking tussen Philips en Schiphol. Philips blijft als leverancier van licht eindverantwoordelijk voor het product en zo wordt de kwaliteit en de duurzaamheid ervan gewaarborgd.

Upcycling

Upcycling, hoe zat dat ook alweer? En wat is het verschil met recycling? Er is sprake van upcycling wanneer oude en ‘onbruikbare’ materialen worden omgetoverd tot iets wat weer waardevol is en vaak zelfs mooier dan voorheen. Het ‘afval’ zou normaal gesproken bij het grof vuil worden gezet, maar krijgt nu een nieuwe functie met een hogere duurzaamheid. Het bespaart je geld en het spaart het milieu. Het is dus niet alleen heel erg trendy en goed voor de portemonnee, maar ook nog eens milieubewust.
Bij upcycling wordt aan oude materialen een nieuwe en meer duurzame functie gegeven. Vaak wordt er op basis van creativiteit, originaliteit en inspiratie gewerkt en ontstaan er nieuwe producten uit oude materialen, die ooit een ander doel dienden.
Maar wat is dan het verschil tussen upcycling en recycling? Bij recycling wordt het oorspronkelijke product en/of materiaal klaar gemaakt, om in dezelfde vorm en functie weer dienst te gaan doen. Dit is een wezenlijk verschil met upcycling. Wanneer je upcycled, haal je ‘afval’ uit de vuilnisstroom van de wereld. De voorbeelden van upcycling? Denk aan plastic flessen gebruikt als plantenpotten of hippe handtassen gemaakt van oude spijkerbroeken. Of wat dacht je van een opbergkast gemaakt van een oude piano. De voorbeelden zijn oneindig en dat is het mooie ervan. Het enige wat je nodig hebt, is creativiteit en de nodige inspiratie. Afval bestaat niet!

Urban mining

Tot slot de term ‘urban mining’. Wat is het? Urban mining is een goed verhaal. Letterlijk vertaald is het stedelijk mijnen. Urban mining kun je zien als een manier van omdenken: anders tegen dingen aankijken. Door anders te denken komt er een bewustwordingsproces op gang.

Urban mining helpt om ook in het Westen de waarde van afval in te gaan zien. Zolang we deze waarde niet zien, blijven we spullen weggooien. Terwijl de oude telefoons, koelkasten, auto’s en gebouwen die wij zien als overbodig, juist een ‘grondstoffendepot’ kan zijn. De Urban miner ziet de stad als bron. De bebouwde omgeving is als een magazijn vol bruikbare grondstoffen. Urban miners slopen niet, zij oogsten en rekenen af met de termen slopen en afval.

De toekomst van circulaire economie

Natuurlijk stopt de circulaire economie niet bij deze drie concepten. Integendeel, dit is nog maar het begin. Er zijn nog veel meer ontwikkelingen en stromingen binnen de circulaire economie te benoemen. Dat is geweldig want het betekent dat het volop in ontwikkeling is en in deze tijd is dat meer dan nodig. Normakk is enthousiast over deze nieuwe ontwikkelingen blijft die op de voet volgen.