Normakk pleit voor de circulaire economie: een radicale verandering in denken en doen.

Normakk is geïnteresseerd in een nieuw gedachtegoed omtrent duurzaamheid: de circulaire economie. Ons kwam een indrukwekkende lezing ter ore van Thomas Rau, gevierd architect en ontwerper van een nieuw economisch systeem waarbij de consument niet langer bezitter maar gebruiker wordt. Hij sprak hierover tijdens het Green Tie Gala 2019 op 10 april 2019. Dit blog is een vurig pleidooi voor het verhaal van Thomas Rau. We nemen je mee in de wereld van de revolutionaire omkering waarin Philips en Schiphol de rol van pioniers spelen.

Dit economische systeem creëert afval en milieuvervuiling

Stel je een samenleving voor met een probleem: er is te weinig licht. Dan komt er een producent aan met een oplossing en zegt: ik maak de perfecte gloeilamp met wel 1500 branduren. Zijn lamp blijkt van zo’n goede kwaliteit dat iedereen de lamp koopt. Daardoor raakt de markt verzadigd en krijgt de fabrikant de lamp niet meer verkocht. Echter, hij is een slimme ondernemer en bedenkt een nieuw verdienmodel: hij maakt nu een lamp met minder branduren waardoor de klant steeds een nieuwe lamp bij hem zal moeten kopen. De producent heeft nu een probleem gecreëerd in plaats van een oplossing. Producten als georganiseerd probleem. Het is de basis waarop de huidige markteconomie is gebaseerd. Maar daarmee creëren we wereldwijde milieuvervuiling. De afvalbergen, de plastic-soep in de oceanen en massa-uitsterving vragen om een structurele andere aanpak.

De nieuwe circulaire economie = product als service aanbieden

Thomas Rau komt met een revolutionaire oplossing: maak van het product niet langer een probleem maar biedt het aan als service. De consument koopt geen lamp maar huurt licht. De consument koopt geen airconditioning maar huurt frisse lucht. De consequenties van handelen is niet meer voor de consument maar voor de producent. En omdat de energierekening voor hem is en niet meer voor de consument zal de producent nu veel scherper kijken naar de hoeveelheid producten.
Daarbij komt ook dat de consument niet meer wilt betalen voor de grondstoffen; ook dat is voor de rekening van de producent. Dit betekent dat de producent fundamenteel anders zal moeten gaan nadenken over hoe een product in elkaar zit.
Een voorbeeld uit de praktijk is de samenwerking tussen Philips en Schiphol. Schiphol betaald Philips15 jaar lang voor het leveren van licht. Daarvoor levert Philips energiezuinige lampen met een levenslange duur. Na 15 jaar komen de lampen weer terug bij Philips en dan zijn er twee mogelijkheden: De eerste is de lampen een tweede leven geven en ze aan een tweede klant te verhuren. Of ze halen het product uit elkaar en de grondstoffen die hieruit worden gehaald worden in een nieuwe product omgezet. Wanneer je voor het laatste kiest dan moet ervoor gezorgd worden dat er tijdens het productieproces al nagedacht is over hoe je het product uit elkaar kan halen en weer in elkaar kan zetten.

Geen airco maar koeling

Het idee is dat je niet een airconditioner koopt maar koeling. Geen kachel maar warmte.
De producent zal om zoveel mogelijk te verdienen, een product produceren dat zo lang mogelijk meegaat en zo min mogelijk energie verbruikt. Deze revolutionaire oplossing betekent het einde van bezit en het begin van de circulaire economie. Is dat echt nodig zo’n radicaal andere aanpak? Ja zegt Thomas Rau. “Wij zijn als mensheid te gast hier op aarde. We komen met niets en vertrekken met niets. De aarde is wat hebben, hier moeten we het mee doen. “

Herdefinieer onze relatie met de aarde

De klimaatcrises dwingt ons om grote sprongen te maken om de schade aan de aarde te repareren. De visie is simpel: om de mensheid voort te laten bestaan zullen we onze relatie met de aarde moeten herdefiniëren. “Wat we nodig hebben is een Mexit: een mental exit. Een cultuurverandering. We hebben een transformatie nodig, een verandering van paradigma. We hebben een nieuwe manier nodig om ons te verhouden tot onszelf, onze medemens en onze omgeving.” We staan volgens Thomas Rau niet aan de vooravond van een zoveelste industriële revolutie maar we staan aan de vooravond van een zijns-revolutie. Volgens Thoma Rau is deze transformatie niet een van de mogelijke opties; het is pure noodzaak. En daar sluit Normakk zich volledig bij aan.