+31 (0)50 7271030

smoke-1580460_1920

Nederland van het gas af: hoe staat het met de ontwikkelingen?

In het nieuwe klimaatakkoord staat dat we in 2050 allemaal zonder aardgas moeten wonen. Eind 2021 moeten 50.000 nieuwbouwwoningen opgeleverd worden die geen gas meer gebruiken. Hoe staat het ermee? Volgens de publieke opinie gaat het helemaal niet lukken en verkijken we ons op het tempo van de weg naar een fossielvrije toekomst. Maar wat is de werkelijkheid?

Nederlands vernuft

Expert Niels Rood (Squarewise, TKI Urban Energy) is positief. Hij ziet nog genoeg goede vooruitzichten aan de horizon. De rapporten over de haalbaarheid om Nederlandse woningen ‘over’ te krijgen naar een fossielvrije toekomst, lijken de laatste tijd maar één kant op te wijzen. Het gaat Nederland helemaal niet lukken. Maar klopt dat wel? Niels Rood vraag zich af of die rapporten wel het Nederlandse vernuft meenemen? De vindingrijkheid die ons in de loop van de tijd door wel grotere uitdagingen heeft gesleept? De overheid staat in ieder geval klaar met een goed pakket aan innovatiesubsidies.*

Onderschatting van groene energie

Er lijkt sprake te zijn van onderschatting. Zoals dat ook gebeurde met de opkomst van zonnepanelen vijftien jaar geleden. Nu zijn ze bij Ikea te koop. Men dacht dat er 6PJ zonne-energie opgewekt zou worden; dat werd 30PJ. Dezelfde onderschatting van potentieel is ook te zien bij de productie van windenergie. De hoeveelheid geproduceerde elektriciteit uit windenergie vertienvoudigde in twintig jaar. Tegen alle voorspellingen in is nieuwe wind op land nu vrijwel altijd goedkoper dan de marktprijs voor kolenstroom en de prijs voor wind op zee soms ook.

Innovaties blijven komen

Hoe kan het dat we ons stelselmatig verkijken op het tempo van dit soort veranderingen? Ons brein heeft blijkbaar moeite om het effect van innovatie in te calculeren. Een rondgang bij mensen die in hallen en schuren bezig zijn met technische doorbraken laten zien dat de ontwikkelingen onverminderd doorgaan. Anderen experimenteren met nieuwe marketing of met logistieke processen. Lang niet iedereen wordt daarvoor beloond en dat is meestal ook helemaal niet de belangrijkste drijfveer. Waar het om gaat is dat men niet stilzit. Innovaties blijven komen en kunnen voor onverwacht snelle vooruitgang zorgen.

Hoge kosten

Pessimisten die wijzen op de noodzakelijke netverzwaring in woonwijken, hebben maar een klein beetje gelijk. De kosten voor die netverzwaring moeten gemaakt worden, maar dat moet toch al vanwege de toename van elektrisch rijden. Het is een scheve voorstelling van zaken om die collectieve kosten alleen toe te rekenen aan zonnepanelen en warmtepompen. Al decennialang verzwaren we de stroomnetten. De komende decennia zal het niet anders zijn. Wellicht kun je moleculen makkelijker en goedkoper vervoeren dan elektronen, maar geldt voor water op zeer lage temperatuur hetzelfde? En omgevingswarmte uit lucht, daglicht of bodem hoef je al helemaal niet te transporteren.

Positieve blik

Innovaties gooien de extrapolaties van de rekenmeesters, die we vragen de toekomst te voorspellen, altijd in de war. Vooral waar prijzen dalen en rendementen tegelijk stijgen, loopt de lijn niet keurig lineair omhoog. Alle reden om de weg naar een fossielvrije toekomst met een positieve blik te bekijken.

*De subsidieregeling DEI+: Innovaties aardgasloze woningen, wijken en gebouwen 2021 ondersteunt projecten waarin innovatieve producten en diensten ontwikkeld worden die bijdragen aan de transitie naar aardgasloze of aardgasloos-ready woningen, gebouwen en/of wijken. Informatie over de regeling vind je op de website van de RVO. Op de website van Normakk vind je een overzicht van de verschillende actuele subsidieregelingen.